Ο υπέρηχος είναι ένα μηχάνημα,το οποίο χάρη σ΄ ένα αισθητήρα που βρίσκεται στην κεφαλή επαφής, μετατρέπει την ηλεκτρική ενέργεια σε μηχανικές δονήσεις ( ηχητικά κύματα) τα οποία θα μεταδοθούν προς τα ενδότερα στρώματα του δέρματος.

στην φυσικοθεραπεία χρησιμοποιούμε τον θεραπευτικό υπέρηχο σε αντίθεση με τον διαγνωστικό υπέρηχο που χρησιμοποιούν οι γιατροί .η διαφορά τους έγκειται στο ότι :ο μεν ιατρικός –διαγνωστικός υπέρηχος εκπέμπει ηχητικά κύματα με μεγαλύτερη γωνία πρόσκρουσης σκιαγραφώντας οτιδήποτε ήθελε συναντήσουν μπροστά τους (βοηθώντας στην διάγνωση), ο δε φυσιοθεραπευτικός υπέρηχος εκπέμπει μικρότερη γωνία πρόσκρουσης ηχητικών κυμάτων διαπερνώντας μέσα από τα μαλακά μόρια των ιστών- τένοντες –οστά κλπ. προσφέροντας τους τα θεραπευτικά του αποτελέσματα .

για την σωστή λειτουργία του υπέρηχου δεν πρέπει να παρεμβάλλεται κανένα στρώμα αέρος ανάμεσα στην κεφαλή επαφής και του δέρματος για τον λόγο αυτό χρησιμοποιούμε μία ειδική γέλη (gel) ώστε να επιτύχουμε μια καλλίτερη και αποτελεσματικότερη μετάδοση των ηχητικών κυμάτων μέσα στον ιστό.

η ηλεκτρική ενέργεια λοιπόν φθάνοντας στην κεφαλή του υπέρηχου μετατρέπεται σε μηχανικούς κραδασμούς-δονήσεις και οι οποίοι με την μορφή ηχητικών κυμάτων εισερχόμενοι μέσα στον ιστό προσφέρουν μηχανικά -βιολογικά- θερμικά αποτελέσματα.

ο υπέρηχος έχει βοηθήσει την φυσικοθεραπεία πάρα πολύ στην επίλυση πολλών παθολογικών νευρολογικών αλλά κυρίως ορθοπεδικών καταστάσεων όπως :συνδεσμικές κακώσεις –τενοντίτιδες –θυλακίτιδες-οιδήματα –αιματώματα-μυαλγίες –μυϊκές συσπάσεις-οστεόφυτα (άλατα) σε προβλήματα της σπονδυλικής στήλης κλπ.

ανάλογα με το αν είναι το πρόβλημα επιπολής ή εν τω βάθη οξύ ή χρόνιο χρησιμοποιούμε υπέρηχο 1mhz και 3μηz σε διακεκομμένη ή συνεχή μορφή εκπομπής.

Ο υπέρηχος, είχε πειραματιστεί για πρώτη φορά μεταξύ του 1928 και 1938 και βελτιώθηκε πληρέστερα στα χρόνια που ακολούθησαν - τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο- (στο συνέδριο του erlangen 1949). στον υπέρηχο χρησιμοποιούμε έναν μηχανικό κραδασμό (ηχητικά κύματα) σε συχνότητα άνω των 20 khz, και συγκεκριμένα στην συχνότητα του 1 mhz που χρησιμοποιείται διεθνώς για να εκμεταλλευτούμε τις επιδράσεις της μηχανικής του ενέργειας και των βιολογικών του αποτελεσμάτων στον παθολογικό ιστό για θεραπευτικούς σκοπούς (και όχι μόνο). Ο υπέρηχος χρησιμοποιείται σήμερα ευρέως, όπως είναι γνωστό, ακόμη και σε άλλους ιατρικούς τομείς στην οδοντιατρική (καθαρισμός των δοντιών), υπερηχογραφικά διαγνωστικά κέντρα, στην λιθοτριψία, γυναικολογία, ογκολογία κ.λπ. στον φυσιοθεραπευτικό υπέρηχο αξιοποιούμαι κυρίως την μηχανική επίδραση της μοριακής του δόνησης και, κατά συνέπεια, το θερμικό αποτέλεσμα το οποίο όμως αν είναι υπερβολικό, μπορεί να ρυθμιστεί με τους κατάλληλους χειρισμούς(περιορίζοντας την ένταση της ισχύος).

Αν και ο όρος "υπέρηχος" χρησιμοποιείται συνήθως για να καθοριστεί η ακουστική φύση των ηχητικών κυμάτων τα οποία μεταδίδονται διαμέσου του αέρα στο δέρμα στην πραγματικότητα η κεφαλή του υπερήχου που χρησιμοποιείται (και η οποία περιέχει τον αισθητήρα που μετατρέπει την ηλεκτρική ενέργεια σε μηχανική ενέργεια), έχει σχεδιαστεί και για την καλύτερη λειτουργία του παρεμβάλλεται ειδική γέλη (gel) μεταξύ της κεφαλής του υπέρηχου και του δέρματος. επίσης ο υπέρηχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί βυθίζοντας την κεφαλή του μέσα σε ειδικό δοχείο με νερό (για τη θεραπεία δύσκολων ανατομικών περιοχών όπως οι φάλαγγες των δακτύλων των άνω – κάτω άκρων). το ανθρώπινο σώμα, όπως είναι γνωστό, περιέχοντας νερό στο 70% περίπου αποτελεί έναν πολύ καλό αγωγό για την μετάδοση των κυμάτων του υπερήχου. ένα στοιχείο όμως που πρέπει να αποφεύγετε στην χρήση του υπέρηχου ως θεραπευτικό- διαγνωστικό μέσο είναι η ύπαρξης φυσαλίδων αερίων τα οποία μπορεί να είναι διαλυμένα μέσα στα υγρά, ή να εμφανίζονται μέσα στους ζώντες ιστούς ή να παρεμβάλλονται μεταξύ της κεφαλής του υπερήχου και του δέρματος(αέρας) .

Θεραπευτικά αποτελέσματα των υπερήχων:

• αναλγητικά (που οφείλονται τόσο στην προκληθείσα θερμοκρασία όσο και εις την δράση του μίκρομασαζ που προκαλείται από τους κραδασμούς πάνω στις νευρικές αλγαισθητικές απολήξεις,

• η δημιουργία υπεραιμίας των ιστών,(αύξηση μεγαλύτερης ροής οξυγόνου και επιτάχυνση της λειτουργίας του μεταβολισμού)

• αύξηση της «ελαστικότητας του συνδετικού ιστού και του κολλαγόνου.

• επιτάχυνσης της επουλωτικής διαδικασίας.

• αντιφλεγμονώδη θεραπεία

Ο θεραπευτικός υπέρηχος προσφέρει πολύ καλά αποτελέσματα σε ότι αφορά το θέμα των οστεοφύτων (άλατα) που δημιουργούνται κυρίως σε συνδεσμικές παθήσεις ή και σε τραυματισμούς διαφόρων ανατομικών περιοχών που περιέχουν πολλές συνδεσμικές δομές όπως αυχενική – οσφυϊκή περιοχή - ώμος – γόνατο – πδκ κ.λπ. η θεραπευτική συχνότητα του υπερήχου κυμαίνεται από 1 έως 3 μηζ.

η εφαρμοστέα ένταση ισχύος μπορεί να ρυθμίζεται από την αξία των 0,1 με 3,0 w / sq.cm. ο τρόπος λειτουργίας του υπέρηχου μπορεί να είναι συνεχούς ή διακεκομμένης εκπομπής σε συχνότητες των 02,05,10,20,50 και 99ηζ.

ενδειξεις

• αρθρίτιδα

• αρθρίτιδα (σπονδυλικής στήλης –μεγάλης άρθρωσης –μικρής άρθρωσης)

• χρόνια πολυαρθρίτιδα

• ασθένεια bechterew’s

• ασθένεια dupuytren’s

• βραχυαλγία

• θυλακίτιδα

• καυσαλγία

• σύσπαση

• κάκωση-στρέβλωση συνδέσμων

• επικονδυλίτιδα

• περιαρθρίτιδα ωμοπλατοβραχιόνια

• ασθένεια raynaud’s

• μυαλγία

• νευραλγία

• αυχενικό σύνδρομο

• οσφυαλγία

• ισχιαλγία

• ατροφία sudek’s

• φλεγμονές τενόντων

αντενδειξεις

η χρήση του υπερήχου δεν ενδείκνυται σε άτομα με :

• βηματοδότη ή άλλες ιατρικές συσκευές

• κακοήθειες

• οστεοπόρωση

• άτομα που φέρουν μεταλλικές προθέσεις

• υπαισθησίες

• να μην εφαρμόζεται κοντά στα μάτια- στα γεννητικά όργανα –κοντά στην καρδιά

στο χώρο μας χρησιμοποιούμε θεραπευτικούς υπερήχους nt10 1mhz και dt20 1 και 3 mhz της pagani, unik 4 της j & s καθώς και τον biosus 1mhz